حقوق ادبیات (3)

علی صابری

این درست که دادرس مکلف است هنگام اشاره به آنچه در قوانین صریحاً آمده (مانند عنوان جرائم، نهادهای تاسیس شده قانون و غیره ) حق ندارد جایگزینی برای آنها آورده برای نمونه نام ها را به پارسی برگرداند اما دادرسی که بر ادبیات مسلط باشد و تأثیر آن را در حقوق بشناسد می تواند با ظرافت از اشاره به نام نادرست پرهیز کند. در دادنامه پیش رو به فرض که قانون این عنوان را بکار برده باشد دادرس می بایست از نگارش و بازنگارش لانه فساد دوری می جست چه عنوان، مناسب دادنامه دادگاه نیست. از امور ماهوی و استدلال دادگاه برای تبرئه متهم که بگذریم شیوه نگارش و واژه های چشم گیر البته به معنی منفی آن است  دادرس خماری، تلو تلو خوردن، شنگول و لولِ لول را بکار می برد حتی اگر شناخت حالات انسانی که با ورود خاصی به عرف آنها که گاه در واژه ها متجلی است اقدام پسندیده ای باشد و دادرس محق باشد به عنوان شهروندپایه و مایه نتیجه گیری خویش را اینگونه به دست آورد به هیچ عنوان حق ندارد عین واژه ها را در دادنامه ذکر کند، هم پایه یابی و استناد به واژه های علمی تکلیف دادرس است. دادگاه مرجع بی طرفی است که زندگی روزمره افراد را درک می کند، با واژه ها و اصطلاحات مردم عادی آشنا می شود و براساس آنها به حالات روحی و فکری اصحاب دعوی پی برده، در امور کیفری پرونده شخصیت تشکیل می دهد اما هنگام تصمیم گیری بر مسندی می نشیند که واژه هایش عامه فهم و خاصه پسند باشد. بدین سان به فرض که در این پرونده دادگاه به نتیجه درست رسیده باشد و به فرض که پایه استدلال در بیان حالات معتادین در مواد مخدر درست باشد شیوه نگارش نادرست،کج راهه و بی راهه است. کلام در ماهیت بنویسیم و آن اینکه آیا دادرس حق دارد با متهم کردن تجدیدنظرخواه به اتهامی دیگر (استعمال و فراهم کردن مواد مخدر) وی را از اتهام خود تبرئه کند؟!

متن دادنامه

پرونده کلاسه : 2080-82 

شعبه … تجدیدنظر استان خراسان 

شماره دادنامه :2036/182- 22/9/82 احکام 

تجدید نظر خواه / خواهان : خانم ع … فرزند : حسن فعلاً زندان مرکزی مشهد 

تجدید نظر خوانده / خواندگان : گزارش 

تجدید نظر خواسته : رأی شماره 4680 / 87- 12/9/82 صادره از شعبه .. دادگاه عمومی مشهد 

تاریخ ابلاغ رأی بدوی به تجدید نظر خواه : 13/9/82 

تاریخ وصول درخواست تجدید نظر : 

مرجع رسیدگی کننده شعبه … داخواست تجدید نظر استان خراسان 

هیئت شعبه : آقایان علی اصغر ا…. رئیس شعبه … دادگاه تجدید نظر استان خراسان و آقای م و مستشاران شعبه … دادگاه تجدید نظر استان خراسان 

خلاصه جریان پرونده : از این قرار بوده است که خانم ع … فرزند حسن طی دادنامه شماره 4680/87- 82/9/12 صادره از شعبه … دادگاه عمومی مشهد به لحاظ تشکیل لانه فساد به یک سال حبس تعزیری محکوم گردیده وانگه نامبرده به این اتخاذ تصمیم اعتراض کرده و پرونده به این شعبه ارجاع که پس از ملاحظه اوراق پرونده و انجام مشاوره و حصول موافقت و دادگاه ختم جلسه رسیدگی را اعلام و به شرح ذیل مبادرت به صدور رأی می نماید. 

– بسمه تعالی – رأی دادگاه-

درخصوص تجدید نظرخواهی خانم ع … از دادنامه شماره 4680/87- 82/9/12 صادره از شعبه … دادگاه عمومی مشهد با نگرش به مطاوی پرونده و مستندات دادنامه بدوی نظر به اینکه خانم ع خود معتاد بوده و برای دیگران هم مواد مخدر تهیه میکرده به نظر میرسد دلیلی بر اینکه لانه فساد ایجاد کرده وجود ندارد زیرا معتاد از دو حال خارج نیست یا تلوتلو می زند و خمار و بدنبال مواد است که در این صورت او حال رابطه و انجام رابطه ندارد و یا شنگول است که در این مرحله هم لول لول است و بدنبال رابطه نیست و مأمورین انتظامی هم متهمین را درحال استعمال مواد مخدر گرفته اند بناء علیهذا تشکیل لانه فساد محرز نیست و به استناد بند چهار از ماده 257 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری رأی معترض عنه نقض و به استناد اصل 37 قانون اساسی رأی بر برائت وی صادر و اعلام میگردد رأی صادره قطعی است. / ف 

رئیس شعبه … دادگاه تجدید نظر استان خراسان مستشاران دادگاه

علی اصغرا….. م و ا

دیدگاه شما